مقاله بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی بر مناطق باستانی با استفاده از سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی

این یک مقاله ای با عنوان بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی بر مناطق باستانی با استفاده از سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی است که در ۱۵ صفحه برای دانلود منتشر شده است.

چکیده :

تغییرات کاربری اراضی، اثرات زیست محیطی و انسانی زیادی از جمله تأثیر بر مناطق باستانی و توریستی، ازخود بر جای گذاشته است و سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) بهترین وسیله برای بررسی این اثرات به خصوص اثرات مکانی-زمانی می‌باشد. هدف این تحقیق بررسی تأثیر تغییر کاربری اراضی بر منطقه باستانی لیدوما واقع در روستای سروان در شهرستان ممسنی می‌باشد. بدین منظور از سری زمانی تصاویر ماهواره‌ای لندست به منظور استخراج کاربری اراضی و تغییرات آنها در دوره های زمانی (۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵) استفاده شده است. از الگوریتم حداکثر احتمال برای طبقه بندی تصاویر و از الگوریتم مقایسه پس از طبقه بندی به منظور آشکارسازی تغییرات استفاده شد. از توابع مجاورت (GIS) برای تحلیل کاربری‌های موجود در اطراف منطقه باستانی لیدوما استفاده شد. نتایج نشان داد که روستای سروان تغییرات کاربری بالایی در این دوره زمانی متحمل شده است که بیشتر این تغییرات مربوط به زیر کشت رفتن اراضی بایر می باشد و بخش تاریخی روستا با وجود قدمت تاریخی و اهمیت آن هنوز نیز برخی سالها به زیر کشت محصولات زراعی می‌رود.  به منظور تحلیل مجاورت کاربری‌ها، حریم‌هایی به شعاع ۵۰ و۱۰۰متر ایجاد شد در حریم ۵۰ متری بافت تاریخی روستا، بیشترین کاربری‌های ناسازگار مربوط به اراضی ساخته شده می‌باشد. در حریم ۱۰۰ متری بافت تاریخی روستا، علاوه بر کاربری های ذکر شده در حریم ۵۰ متری کاربری تجاری و اراضی بایر نیز وجود دارد. با توجه به حساسیت کاربری تاریخی به برخی کاربری ها لزوم یک برنامه‌ریزی جامع برای حفظ آثار تاریخی روستا محسوس است. در این زمینه می­توان از سیاست های تغییر کاربری اراضی در یک برنامه کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت استفاده نمود.

واژگان کلیدی: منطقه باستانی لیدوما، آشکارسازی تغییرات، سری های زمانی، GIS

مقدمه:

امروزه محیط‌های طبیعی با مشکلات و نابسامانی‌های زیست‌محیطی مواجه هستند. الگوی نا­­مناسب استفاده از سرزمین و تغییرات شدید در کاربری­زمین^[۱] باعث پیدایش بحران‌های زیست‌محیطی از جمله تخریب و آلودگی منابع آب و خاک، پیشروی رو به گسترش بیابان‌ها، کاهش تنوع زیستی و قابلیت بهره­وری سرزمین گردیده است (جنلیتی^[۲]، ۲۰۰۴). از دیر­باز و از زمان حضور بشر بر روی کره خاکی تا­کنون استفاده از زمین به‌طور دائم در تغییر بوده است. بشر با تغییر در احتیاجات خود، در نحوه استفاده از زمین نیز تغییر ایجاد کرده است (محنت کش، ۱۳۸۷). این مسئله به نوبه خود باعث می‌شود که سرزمین از مدار توسعه­پایدار^[۳] خارج‌شده و فعالیت‌های تولیدی نه تنها نسل‌های آینده بلکه نسل فعلی را نیز به شدت تحت تأثیر قرار دهد (زاهدی و همکاران ۱۳۸۶). اطلاع از نسبت کاربری‌ها و نحوه تغییرات آن درگذر زمان یکی از مهم‌ترین موارد در برنامه‌ریزی‌ها می‌باشد. با اطلاع از نسبت تغییرات کاربری‌ها درگذر زمان می‌توان تغییرات آتی را پیش­بینی نمود و اقدامات مقتضی را انجام داد (فیضی زاده و حاج میر رحیمی، ۱۳۸۷). درواقع کاربری اراضی به‌منظور استفاده منطقی و نظام‌پذیر از زمین‌های شهری و روستایی در آینده بلندمدت صورت می‌گیرد. این شناخت ما را در مطالعات مختلف برنامه‌ریزی‌های شهری و روستایی راهنمائی می‌نماید  (منشی زاده، ۱۳۸۴). کاربری اراضی ترکیبی از پوشش اراضی متنوع است. ترکیبی از این پوشش­ها و مشخصه­های آن­ها تعیین کننده کاربری اراضی است. به عبارتی دیگر کاربری اراضی انواع بهره­برداری از زمین به منظور رفع نیازهای بشری است (شریفی،۱۳۹۰). امروزه فن­آوری سنجش از دور به عنوان یک راهکار ارزشمند در جهت پایش، تشخیص، شناسایی و پهنه­بندی منابع طبیعی و بویژه در روند تهیه نقشه­های کاربری­اراضی، در مناظق مختلف جهان به صورت علمی مورد استناد قرارمی­گیرد (رسولی،۱۳۸۷). فناوری سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی به عنوان بهترین ابزار در جهت تحلیل­های کمی از فرایند تغییرات به شمار می­رود که از چندین دهه­ی قبل محققین درصدد انجام آن بوده­اند (محمودزاده،۱۳۸۳). استفاده از تصاویر ماهواره ای در قدرت تفکیک های زمانی و مکانی مختلف در بررسی  تغییرات کاربری اراضی به وفور مستند شده است (مالیک^[۴] و بهات^[۵]، ۲۰۱۴، بورا^[۶] و گوسوامی^[۷]، ۲۰۱۶). این مطالعات بر پایه بررسی تأثیر تغییرات کاربری بر تغییرات اقلیمی (فو^[۸] و ونگ^[۹]، ۲۰۱۶)، بررسی رابطه تغییرات کاربری اراضی بر افزایش رواناب و سیلاب (اسچیلینگ^[۱۰]، ۲۰۱۶) ، بررسی تأثیر تغییرات کاربری اراضی بر فرسایش خاک و تخریب سرزمین  (له^[۱۱] و همکاران، ۲۰۱۳) و بررسی رابطه تغییرات کاربری بر افزایش آلودگی های زیست محیطی (کومار^[۱۲] و همکاران، ۲۰۱۶) استوار بوده است.

ادامه ی متن در فایل اصلی

در صورت بروز مشکل در دانلود مقاله بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی بر مناطق باستانی با استفاده از سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی با پشتیبانی تماس بگیرید.